وضو، حافظ حالات روحانی انسان:
«حال» همانند پرنده ای است که وقتی از آسمان دل فرار کرد، آدمی دیگر به این راحتی نمی‌تواند آن را به قفس تن برگرداند. آن قدر باید منتظرش بماند تا شاید روزی برگردد. ممکن است دهها جای دیگر نیز سیر کند، اما به این زودی باز نگردد. و اکنون هم که بعد از مدتی آمده است، صاحبخانه چگونه باید از این میهمان پذیرائی کند تا بار دیگر برنخیزد؟! این است که به ما فرموده اند: از صبح تا غروب دائماً وضو داشته باشید و برای رفتن به پیشگاه نماز ابتدا خود را با وضو طاهر کنید. تا آنجا که فرموده اند مستحب است با وضو به رختخواب بروید و بخوابید. بزرگان متعبّد ما، به محض اینکه چشمشان به نامحرمی بیفتد و یا کمترین دگرگونی در حالات روحانی شان پدید آید، فوراً وضو می‌گیرند که البته این وضو بسیار کارساز است. لذا در دین تأکید فراوانی برای وضو گرفتن شده است. لذا اگر چه اهل فکر شدن به آسانی حاصل می‌شود اما اهل دل شدن خون دل خوردن خواهد.
به باید خون دل خوردن چه خونی که هر یک قطره اش زهر هُلاهل
آنچنان باید مراقب باشد که مبادا با ورود غیر حق، حق را از دل براند. حالا باید آنقدر زمینه سازی کند و جان به لب شود، آنقدر خدا خدا کند و نازش را بکشد، تا بار دیگر او را به آشیانه اش برگرداند. چه بسا اتفاق می‌افتد که به کرّات نعمت ورود حق در دل را به خاطر ورود غیر حق از دست می‌دهد و باز هم خدای متعال به او می‌فرماید: «صد بار اگر توبه شکستی باز آی» این است که وضو گرفتن، منطقة دل را صاف میکند تا ان شاء الله حرم برای صاحبدلی چون خدا گردد.
غرض اینکه حرم دل جز یک دلدار نمی‌پذیرد و خداوند نیز می‌فرماید: من هم فقط یک حرم می‌خواهم، اگر آن یکی را به من اختصاص دادید می‌آیم و اگر سر سوزنی خواستی در آن حرم مرا با غیر شریک کنی، من از آنجا خواهم رفت و جایگاه وضو در این بین آن است که قلب را دائما حرم امن الهی قرار می‌دهد.
وضو در هنگام کار به مثابه تطهیر در حین عبادت است:
عزیزان! کار شما نیز عبادت است. لذا صبح که به سوی محل کارتان می‌روید قبل از آن وضوئی بگیرید و رو به قبله «یا الله» بگوئید و سپس به راه بیفتید. چرا که بی‌وضو نمی‌توان عبادت کرد، همچنان که بی وضو نمی‌توان به نماز روی آورد و یا بی احرام رو سوی خانه کعبه کرد و حج بجای آورد. زیرا مزرعه ومحل کارتان کعبه و قطرات عرقی که در آنجا از جبین و بدنتان سرازیر می‌شود کفاره گناهان شما است. هر مقدار که در حین کار عرق می‌ریزید، خودتان را صاف می‌کنید پس هر صبح که برای کار بر می‌خیزید وضویی بگیرید و بعد از آن نوزده بار «بسم الله الرّحمن الرّحیم» به عدد حروف این آیة مبارکه تلاوت کنید تا آن «وضو» تطهیرتان کند و آن «بسم الله» آفات و بلیّات و شعله های اشتغالات جهنّمی دنیا را از شما دور نماید. این قدر به زورِ بازویتان متکی نباشید، رزق را باید از جای دیگر بدهند همچنان‌که جناب رسول الله _ صلی الله علیه و آله و سله_ می‌فرمایند: «دم علی الطهاره یوسع رزقک» شما دائماً اهل طهارت و پاکی باشید، رزقتان وسیع خواهد شد. ان شاء الله عرض خواهیم کرد که اصلاً یکی از راههای به دست آوردن روزی، وضو است... ادامه دارد
مراتب طهارت
از پشت سر نیفتید
... خیلی نگو من گناهکارم . این را ادامه نده تا به یقین برسد . روی صفات خوب و کارهای خوب کار کن تا به یقین برسند . معصیت را به یقین نرسان . ایمان را به شک تبدیل نکن . اینکه به شما روزی داده ، خلق کرده ، اینجا نشانیده ، هیچ کدام دست ما نبوده است ، همه را خدا کرده است . در این یقین ها شک نکنید . از آن طرف پشت بام نیفتید !
بعضی ها احتیاط می کنند عقب عقب می روند از آن طرف پشت بام می افتند . جماعت زیادی از آن طرف افتادند . اصلا من ندیده ام کسی از جلو بیفتد . همه از پشت سر می افتند . پشت رو هم افتاده اند ، حالا چطور می شود بیاوریشان بالا ! از پشت سر افتاده اند .
وقتی بسم ا... را بفهمید دیگر نه از جلو می افتید نه از پشت سر ...
مجالس حاج محمداسماعیل دولابی از کتاب طوبای محبت2
بیــا ببین کـه غلامت ، غلام دنیـــا شد
اسیــر غفـلت و پـــابند آرزوهـــا شد
دلی که نرم و ظـریف پر از محبت بود
ز اِدیاد معـــاصی چـو سنگ خارا شد
چنان به ظلم و جنایت گرفته خو دل من
که سینه ام تهـی از غصه های زهـرا شد
لبــاس نــوکــری تو گشــاد شد به تنم
گمان کنم که دگر حکم عزل امضا شد
ز فکر خــال سیــاهت چو آمدم بیـرون
بـرای من رخ شیطــان چقدر زیبــا شـد
غــریبی تـو به عـالم نـه از غــریبه بــود
کـه باعثش بخــدا بی حیــایـی مــا شد
از آن زمان که شهیــدان ز یاد مــا رفتند
بساط ظلم و دورویــی دوباره بـر پا شد
غــروب جمعـه چـو پرونده مـرا دیـدی
دوباره اشک تو جاری زخاک زهرا شد
پرسش و پاسخ - حضرت آیت ا... بهاء الدینی (ره)
توجه و حضور قلب در نماز
1. برای این که در نماز توجه و حضور قلب داشته باشیم چه باید کرد؟
« باید، ان شاء الله، با اطاعت خدا کم کم جهات ایمانی برای شما روشن شود. یعنی وجدان کنید که خدایی هست، نه این که فقط بشنوید. شنیدن تنها، چندان فایده ای ندارد. این که آدم مطالب را بفهمد، غیر از شنیدن است. »
چگونگی تحصیل ایمان
2. چگونه باید جهات ایمانی را وجدان کرد؟
« از طریق بندگی خدا؛ یعنی باید عبادت خدا را کرد. باید به دستگاه خدا اخلاص پیدا کرد و کار را برای خدا انجام داد، حرف برای خدا زد، حرکت برای خدا کرد. در این صورت، آنچه دیگران نمی فهمند شما می فهمید. »
کارها برای خدا
3. ما هر کاری می خواهیم انجام دهیم پس از بررسی می بینیم که در آن ریا و شرک است.
« این ها مال ضعف ایمان است. همه کارها در اختیار خداست. بندگان خدا ابزارند، مثل ابزار نجاری، کار را ابزار نمی کند. مردم و مخلوقات خدا وسایل هستند.
گاهی ممکن است باد هم کارهای بندگان خدا را انجام دهد، آب هم این عمل را انجام دهد. اگر انسان این مطالب را فهمید و دانست که همه کارها در اختیار خداست، آن وقت از بندگان خدا صرف نظر می کند. نه این که با آن ها معاشرت نکند.
بلکه کارها را برای خدا انجام می دهد. یعنی اگر دو تا پرتقال به کسی دادید، برای خدا می دهید. نه برای این که فردا به شما دو تا پرتقال بدهد. اگر به این نیت دادید، این معاوضه است. اگر کسی مرد خوبی باشد و شما مداحی او را بکنید، تا این که او هم در جای دیگر مداحی شما را بکند، این همان بازیگری است. اگر به راستی مرد به درد بخوری است، باید از او تقدیر کرد. »
اثر نماز مقبول
4. خواندن نماز در پنج وقت بهتر است یا جمع کردن بین آن ها؟
« این موضوع از جزئیات است و زیاد مهم نیست. آنچه اصل و روح نماز است، این است که اگر می خواهید بدانید نماز شما مورد قبول است یا نه، از این جا تجربه کنید؛ اگر دیدید نماز شما جلو دروغ و فساد و منکرات را می گیرد، بدانید نماز شما مقبول است. کار نماز این است، همان طور که آتش می سوزاند و آب خاموش می کند، نماز هم انسان را از منکرات نجات می دهد. آن زمانی که انسان به فکر منکر افتاد، اگر دید نمازش مانع دروغ گفتن اوست؛ به او گفت: تو که نماز می خوانی و عبادت خدا را می کنی، این کار را نکن! و او این کار را نکرد، بداند نمازش مورد قبول است.
« ان الصلوه تنهی عن الفحشاء و المنکر »
در کلمات حضرت امیر علیه السلام آمده است که:
« مَثل الصلوه مثل الحُمّة علی باب الرجل: مَثل نماز، مَثل حمام در خانه است.» انسانی که پنج مرتبه در شبانه روز حمام می رود، آیا دیگر بدن او آلوده است؟ این نماز را هم اگر کسی آن گونه که باید، انجام دهد، روحش را از کثافات و معصیت ها تطهیر می کند. اگر دیدید از معاصی پاک شدید؛ دروغ نمی گویید، خیانت نمی کنید، کلک و حقه بازی را کنار گذاشتید، بدانید نماز خوانده اید. وگرنه بدانید معلق بازی کرده اید، نماز نخوانده اید. »
دروغ بدتر از شرابخواری
5. توصیه ای بفرمایید؟
امام باقر(ع) فرمودند: « إن الله عزّوجلّ جعل للشّر أقفالاً و جعل مفاتیح تلک الأقفال الشراب و الکذب شرٌ من الشراب. »
خداوند برای معاصی و شرور، قفل هایی قرار داده است. باب دروغ و شرّ و معصیت خدا بسته شده است و قفل آن عقول انسانی است. اگر کسی هتاکی و سفاکی کند، خانه کسی را خراب کند، هر عاقلی به او می گوید: چرا این کار را می کنی؟! عقلش به او می گوید: چرا خانه مردم را خراب می کنی؟!
عقل ها همه مانع معصیت هستند ولکن کلید همه این قفل ها که درب معاصی را بسته است، شراب است. انسان شرابخوار عقلش زایل می شود. عقل که زایل شد، در برابر معاصی و شرور مانعی نیست. پس شراب، کلید همه قفل هاست. یعنی همه قفل ها را شراب باز می کند. آدم مست لایعقل، هر معصیت و خراب کاری را مرتکب می شود.
با این که شراب این چنین سمتی دارد، « و الکذب شر من الشراب »؛ دروغ بدتر از شراب است؛ برای این که شراب، عقل شرابخوار را در خطر می اندازد، ولی دروغ، عقول ذوی العقول را در معرض خطر قرار می دهد. ممکن است به خاطر یک دروغ هزاران نفر به اشتباه بیفتند. پس دروغ وضعش بدتر از شراب است. ان شاء الله موفق شوید که جزء صدیقین شوید. »
بندگی خدا
6. بعضی اوقات که انسان در خطر می افتد و هیچ راهی پیدا نمی کند، خدای خود را احساس می کند؛ چه باید کرد که این حالت در حال اختیار هم برای انسان وجود داشته باشد؟
« بندگی خدا، بندگی خدا فقط نماز و روزه نیست؛ انسان باید در هر حرکتی حساب خدا را داشته باشد. مثلاً اگر برای رضای خدا این جا آمده اید، این هم مثل عبادت و نماز است. یعنی هر کاری باید برای خدا باشد. باید از راه بندگی خدا رفت. »
اسلام، دین تعالی
7. توصیه ای بفرمایید تا عمل کنیم؟
« اگر این دو کار را انجام دهید، خیلی پیشروی کرده اید:
یکی این که نماز را اول وقت بخوانید،
دیگر آن که دروغ نگویید.
خیال نکنید ضرر می کنید. ان شاء الله مورد توفیقات خدا هم واقع می شوید و آن وقت اگر این کارها را کردید، فهم شما هم عوض می شود، یعنی درک دیگری پیدا می کنید.
الان شاید شما نتوانید این مطالب را از ما قبول کنید، ولی وقتی خودتان به آن رسیدید، قبول می کنید. وقتی وجدان شما مسأله را حل کرد، می بینید راست است و می بینید که اسلام چه نعمت بزرگی برای بشر بوده است. و این بشر، روی همان هوی و هوس و شیطنت خودش، از آن بی بهره بوده است. پیامبر اسلام می خواهد همه به ستاره ثریا برسید؛ ولی این ها می گویند بگذارید ما برویم در یک منجلاب غرق شویم. »
اخلاص، حقیقت بندگی
8. شما فرموده بودید که اگر انسان بندگی خدا کرد، نفس او الهی می شود، بفرمایید حقیقت بندگی چیست؟
« حقیقت بندگی، اخلاص است. یعنی اگر همه چیز و همه کار را برای خدا انجام دادید و بقیه را پوچ بدانید، این اخلاص و بندگی است. »
تزکیه نفس مقدمه فهم قرآن
9. برای فهم قرآن چه کنیم؟
« تزکیه و تهذیب در فهم قرآن بسیار دخیل است. البته تفاسیر هم خوب است. »
نشاط در نماز شب
10. ما برای نماز شب بلند می شویم و نماز شب هم می خوانیم، ولی نشاطی نداریم و خسته می شویم؟
« باید به خدا معرفت داشت. »
رضایت خدا
11. از کجا باید شروع کنیم؟
« دنبال هوی و هوس نروید، فقط رضایت خدا را در نظر بگیرید. »
اصل، در تهذیب نفس است.
12. تهذیب مقدم است یا تحصیل؟
« البته تحصیل هم برای تهذیب است. تهذیب، بندگی خداست. تهذیب بر همه چیز مقدم است. تحصیل و مطالعه هم برای تهذیب است. »
هوی و هوس، مانع نماز شب
13. شخص محترمی پرسید: نمی دانم چرا شب بیدار می شوم اما در رختخواب و بستر بیدارم و نمی توانم بلند شوم برای تهجد و نماز شب؟
آقا همانطور که سرش پایین بود و به زمین نگاه می کرد با ناراحتی فرمود:
« هواها و هوسها غل و زنجیرمان کرده است. »
آن فرد محترم از این گفته گریه کرد.
صنوبر شو!
14. از آقا پرسیده شد: اشراف پیدا کردن بر مطالب و معارف در قرآن و حدیث و غیره چگونه حاصل می شود؟ پشت و روی عالم را دیدن با چه بدست می آید؟
آقا با لطافت و ظرافت پاسخ داد:
« صنوبر شو تا همه جا را ببینی! اگر بوته ای بودی فقط دور و بر خود را می توانی ببینی. »
( درخت صنوبر رشید و سر به آسمان کشیده است و از بالا اشراف به همه باغ و بستان و آنچه در او می گذرد دارد. برخلاف بوته کوچک که روی زمین لمیده و تا شعاع محدودی اطراف خود را می نگرد. کنایه از اینکه ظرفیت خود را بالا ببر. )
از کتاب نردبان آسمان
الگوگرایی همانند خداگرایی و کمالطلبی از صفاتی است که ریشه در ذات و فطرت آدمی دارد.
شناخت کمالات، صفات و ویژگیهای اعتقادی، ایمانی، اخلاقی، علمی و عملی الگوهای برتر، ایمان و تقوا را تقویت میکند و آثار آن در عمل و رفتار انسان تجسم و تجلی مییابد.
شهید عباس بابایی، الگویی است از میان رودخانه فیض همیشه جاری شهادت، به بیان دیگر: ایمان و عقیده، ایثار و گذشت، معنویت و رشادت، قوت قلب و تعبد و بالاخره روح خدایی و خدایی کاروان شهیدان است که شما را تحت تأثیر و مجذوب خود ساخته است، و چون با شهید بابایی بیشتر آشنا بودهاید،او را به عنوان نخونه و مصداقی از آن کمالات ارزشمند از میان شهدا مثال زدهاید.
پرسش اساسی این جا است: چه درسها و کتابها و رفتارها و استادها و مکاتب و مذاهبی، از شهدا، انسان هایی ساخته است که خدا خریدار آنها و انبیا مشتاق زیارتشان و فرشتگان خدمت گزاران آنان شدهاند؟
خواهر! همه علایم جمع را بردار، به وحدت واحد بیندیش. یک درس و یک کتاب و یک استاد و یک مکتب و یک مذهب بیش نبود. درس عشق از کتاب عشقی که نویسندهاش خدا بود و مدرس، معلم آن پیامبر و فاطمه و امامانعلیهمالسلام بودند و یاران و پیروان آنان در طول تاریخ، شاگردان آن کلاس بودند. آن مکتب مکتب اسلام (ان الدین عند الله الاسلام) و آن مذهب، مذهب و راه علی و فاطمه و حسن و حسین و سایر ائمهعلیهمالسلام است و امروز استادی کلاس عشق و عاشقی را حضرت ولی زمان (عج) به عهده دارد.
پس برای آن که بتوانید حال و هوای شهدا را پیدا کنید، باید شناخت و معرفت خود را نسبت به چهارده معصومعلیهمالسلام تکمیل نمایید و از راه و سیره و سنت آنان آگاه گردید؛ با اخلاق و افکار و عقایدشان آشنا شوید؛ دوستان و دشمنانشان را بشناسید؛ با موانع ظهور امام زمان(عج) یا معرفت پیدا کنید، و علم و معرفت به دست آمده را در عمل و اخلاق خویش متحقق سازید، تا جوانههای عشق پدید آید.
پس برای عاشق شدن لازم است راه شناخت و معرفت و راه عمل و عبادت را پیش گیرید؛ یعنی باید عارفِ عامل و عاملِ عارف گشت تا خورشید عرفان در مشرق روح طلوع کند و عالم وجود درون را روشن سازد و ظلمت و سیاهیهای قلب را بزداید و دل سرمازده و یخبندان وجود را گرم سازد و یخهای آن را آب کند.
پس باید گامهای معرفت و عمل را با هم برداشت. در همان حین که زندگی نامه و وصیتنامه شهدا را مطالعه میکشید و با سیره و سنت قول و عملی آشنا میشوید، گامهای عملی را نیز تمرین کنید. تمرینات عملی هر فردی متناسب با میزان معرفت و عشق و علاقهاش به الگوهای برتر است.
توصیه ما، در برنامه اول به شما این است که به پنج امر اقدام کنید:
1 - هیچ گاه به شوخی یا جدی دروغ نگویید
2 - هیچ وقت عصبانی نشوید
3 - غیبت نکنید
4 - همیشه با وضو باشید
5 - همه نمازهایت را در اول وقت بخوانید.
هر شب پیش از خواب کارکردهای روزانه خود را محاسبه کنید. ببینید آیا توانستید به این توصیهها عمل کنید. هر گاه توانستید تا چهل روز به طور کامل و دقیق به آن عمل کنید، با ما مکاتبه نمایید، تا توصیه گام بعدی گفته شود. هر روز که تخلف کردید، روزهای گذشته را نادیده بگیرید و از فردا با جدیت و مراقبت بیشتر شروع کنید و آن را را روز اول چهل روز به حساب آورید.
دوره کتاب آداب و مراحل سلوک الهی، نوشته استاد کریم محمود حقیقی را برای مطالعه تهیه کنید.
در صورت عدم دسترسی به آن، کتاب نقطههای آغاز در اخلاق عملی نوشته آقای مهدوی کنی را بخوانید.
برگرفته شده از سایت درگاه پاسخگویی به مسائل دینی
پرسش و پاسخ - حضرت آیت ا... بهاء الدینی (ره)
توجه و حضور قلب در نماز
1. برای این که در نماز توجه و حضور قلب داشته باشیم چه باید کرد؟
« باید، ان شاء الله، با اطاعت خدا کم کم جهات ایمانی برای شما روشن شود. یعنی وجدان کنید که خدایی هست، نه این که فقط بشنوید. شنیدن تنها، چندان فایده ای ندارد. این که آدم مطالب را بفهمد، غیر از شنیدن است. »
چگونگی تحصیل ایمان
2. چگونه باید جهات ایمانی را وجدان کرد؟
« از طریق بندگی خدا؛ یعنی باید عبادت خدا را کرد. باید به دستگاه خدا اخلاص پیدا کرد و کار را برای خدا انجام داد، حرف برای خدا زد، حرکت برای خدا کرد. در این صورت، آنچه دیگران نمی فهمند شما می فهمید. »
کارها برای خدا
3. ما هر کاری می خواهیم انجام دهیم پس از بررسی می بینیم که در آن ریا و شرک است.
« این ها مال ضعف ایمان است. همه کارها در اختیار خداست. بندگان خدا ابزارند، مثل ابزار نجاری، کار را ابزار نمی کند. مردم و مخلوقات خدا وسایل هستند.
گاهی ممکن است باد هم کارهای بندگان خدا را انجام دهد، آب هم این عمل را انجام دهد. اگر انسان این مطالب را فهمید و دانست که همه کارها در اختیار خداست، آن وقت از بندگان خدا صرف نظر می کند. نه این که با آن ها معاشرت نکند.
بلکه کارها را برای خدا انجام می دهد. یعنی اگر دو تا پرتقال به کسی دادید، برای خدا می دهید. نه برای این که فردا به شما دو تا پرتقال بدهد. اگر به این نیت دادید، این معاوضه است. اگر کسی مرد خوبی باشد و شما مداحی او را بکنید، تا این که او هم در جای دیگر مداحی شما را بکند، این همان بازیگری است. اگر به راستی مرد به درد بخوری است، باید از او تقدیر کرد. »
اثر نماز مقبول
4. خواندن نماز در پنج وقت بهتر است یا جمع کردن بین آن ها؟
« این موضوع از جزئیات است و زیاد مهم نیست. آنچه اصل و روح نماز است، این است که اگر می خواهید بدانید نماز شما مورد قبول است یا نه، از این جا تجربه کنید؛ اگر دیدید نماز شما جلو دروغ و فساد و منکرات را می گیرد، بدانید نماز شما مقبول است. کار نماز این است، همان طور که آتش می سوزاند و آب خاموش می کند، نماز هم انسان را از منکرات نجات می دهد. آن زمانی که انسان به فکر منکر افتاد، اگر دید نمازش مانع دروغ گفتن اوست؛ به او گفت: تو که نماز می خوانی و عبادت خدا را می کنی، این کار را نکن! و او این کار را نکرد، بداند نمازش مورد قبول است.
« ان الصلوه تنهی عن الفحشاء و المنکر »
در کلمات حضرت امیر علیه السلام آمده است که:
« مَثل الصلوه مثل الحُمّة علی باب الرجل: مَثل نماز، مَثل حمام در خانه است.» انسانی که پنج مرتبه در شبانه روز حمام می رود، آیا دیگر بدن او آلوده است؟ این نماز را هم اگر کسی آن گونه که باید، انجام دهد، روحش را از کثافات و معصیت ها تطهیر می کند. اگر دیدید از معاصی پاک شدید؛ دروغ نمی گویید، خیانت نمی کنید، کلک و حقه بازی را کنار گذاشتید، بدانید نماز خوانده اید. وگرنه بدانید معلق بازی کرده اید، نماز نخوانده اید. »
دروغ بدتر از شرابخواری
5. توصیه ای بفرمایید؟
امام باقر(ع) فرمودند: « إن الله عزّوجلّ جعل للشّر أقفالاً و جعل مفاتیح تلک الأقفال الشراب و الکذب شرٌ من الشراب. »
خداوند برای معاصی و شرور، قفل هایی قرار داده است. باب دروغ و شرّ و معصیت خدا بسته شده است و قفل آن عقول انسانی است. اگر کسی هتاکی و سفاکی کند، خانه کسی را خراب کند، هر عاقلی به او می گوید: چرا این کار را می کنی؟! عقلش به او می گوید: چرا خانه مردم را خراب می کنی؟!
عقل ها همه مانع معصیت هستند ولکن کلید همه این قفل ها که درب معاصی را بسته است، شراب است. انسان شرابخوار عقلش زایل می شود. عقل که زایل شد، در برابر معاصی و شرور مانعی نیست. پس شراب، کلید همه قفل هاست. یعنی همه قفل ها را شراب باز می کند. آدم مست لایعقل، هر معصیت و خراب کاری را مرتکب می شود.
با این که شراب این چنین سمتی دارد، « و الکذب شر من الشراب »؛ دروغ بدتر از شراب است؛ برای این که شراب، عقل شرابخوار را در خطر می اندازد، ولی دروغ، عقول ذوی العقول را در معرض خطر قرار می دهد. ممکن است به خاطر یک دروغ هزاران نفر به اشتباه بیفتند. پس دروغ وضعش بدتر از شراب است. ان شاء الله موفق شوید که جزء صدیقین شوید. »
بندگی خدا
6. بعضی اوقات که انسان در خطر می افتد و هیچ راهی پیدا نمی کند، خدای خود را احساس می کند؛ چه باید کرد که این حالت در حال اختیار هم برای انسان وجود داشته باشد؟
« بندگی خدا، بندگی خدا فقط نماز و روزه نیست؛ انسان باید در هر حرکتی حساب خدا را داشته باشد. مثلاً اگر برای رضای خدا این جا آمده اید، این هم مثل عبادت و نماز است. یعنی هر کاری باید برای خدا باشد. باید از راه بندگی خدا رفت. »
اسلام، دین تعالی
7. توصیه ای بفرمایید تا عمل کنیم؟
« اگر این دو کار را انجام دهید، خیلی پیشروی کرده اید:
یکی این که نماز را اول وقت بخوانید،
دیگر آن که دروغ نگویید.
خیال نکنید ضرر می کنید. ان شاء الله مورد توفیقات خدا هم واقع می شوید و آن وقت اگر این کارها را کردید، فهم شما هم عوض می شود، یعنی درک دیگری پیدا می کنید.
الان شاید شما نتوانید این مطالب را از ما قبول کنید، ولی وقتی خودتان به آن رسیدید، قبول می کنید. وقتی وجدان شما مسأله را حل کرد، می بینید راست است و می بینید که اسلام چه نعمت بزرگی برای بشر بوده است. و این بشر، روی همان هوی و هوس و شیطنت خودش، از آن بی بهره بوده است. پیامبر اسلام می خواهد همه به ستاره ثریا برسید؛ ولی این ها می گویند بگذارید ما برویم در یک منجلاب غرق شویم. »
اخلاص، حقیقت بندگی
8. شما فرموده بودید که اگر انسان بندگی خدا کرد، نفس او الهی می شود، بفرمایید حقیقت بندگی چیست؟
« حقیقت بندگی، اخلاص است. یعنی اگر همه چیز و همه کار را برای خدا انجام دادید و بقیه را پوچ بدانید، این اخلاص و بندگی است. »
تزکیه نفس مقدمه فهم قرآن
9. برای فهم قرآن چه کنیم؟
« تزکیه و تهذیب در فهم قرآن بسیار دخیل است. البته تفاسیر هم خوب است. »
نشاط در نماز شب
10. ما برای نماز شب بلند می شویم و نماز شب هم می خوانیم، ولی نشاطی نداریم و خسته می شویم؟
« باید به خدا معرفت داشت. »
رضایت خدا
11. از کجا باید شروع کنیم؟
« دنبال هوی و هوس نروید، فقط رضایت خدا را در نظر بگیرید. »
اصل، در تهذیب نفس است.
12. تهذیب مقدم است یا تحصیل؟
« البته تحصیل هم برای تهذیب است. تهذیب، بندگی خداست. تهذیب بر همه چیز مقدم است. تحصیل و مطالعه هم برای تهذیب است. »
هوی و هوس، مانع نماز شب
13. شخص محترمی پرسید: نمی دانم چرا شب بیدار می شوم اما در رختخواب و بستر بیدارم و نمی توانم بلند شوم برای تهجد و نماز شب؟
آقا همانطور که سرش پایین بود و به زمین نگاه می کرد با ناراحتی فرمود:
« هواها و هوسها غل و زنجیرمان کرده است. »
آن فرد محترم از این گفته گریه کرد.
صنوبر شو!
14. از آقا پرسیده شد: اشراف پیدا کردن بر مطالب و معارف در قرآن و حدیث و غیره چگونه حاصل می شود؟ پشت و روی عالم را دیدن با چه بدست می آید؟
آقا با لطافت و ظرافت پاسخ داد:
« صنوبر شو تا همه جا را ببینی! اگر بوته ای بودی فقط دور و بر خود را می توانی ببینی. »
( درخت صنوبر رشید و سر به آسمان کشیده است و از بالا اشراف به همه باغ و بستان و آنچه در او می گذرد دارد. برخلاف بوته کوچک که روی زمین لمیده و تا شعاع محدودی اطراف خود را می نگرد. کنایه از اینکه ظرفیت خود را بالا ببر. )
السلام علیک یا جعفر بن محمد ایها الصادق یابن رسول لله
۲۵ شوّال ، شهادت مظلومانه و جانسوز ششمین پیشوای شیعیان، قرآن ناطق، حضرت امام جعفرصادق علیه السلام را به پیشگاه مقدس و منور قطب عالم امکان، بقیة الله فی الأرضین، حضرت مهدی صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و تمامی شیعیان و محبان آنحضرت تسلیت و تعزیت عرض می نمائیم.
